http://laikosorg.wordpress.com/2013/09/10/it-tieg-mhux-iz-zwieg/
It-Tieġ mhux iż-Żwieġ
September 10, 2013
Ittra li rċevejna u li tirrakonta l-esperjenza ta’ ġuvni u tfajla li marru jgħixu flimkien bla ma żżewġu biex jiffrankaw l-ispejjeż tat-tieġ. L-ismijiet ġew mibdula biex jostru l-identità tal-persuni. Napprezzaw jekk wara li taqra din l-esperjenza tħallilna l-kummenti tiegħek.
Jisimni Ruth. Żewġi jismu Tony. Minn sentejn u nofs ilu ‘l hawn sirt nifraħ u nħossni kburija meta nuża din il-kelma – żewġi. Ilna ngħixu flimkien kważi ħames snin, imma huwa biss f’dawn l-aħħar sentejn u nofs, li bdejt insejjaħlu żewġi. Qabel kont ngħid li kien il-partner li ngħix miegħu. In-nies kienu jgħidu li aħna poġġuti. Tant tweġġani din il-kelma! Naf li hemm min kien jgħidhielna b’disprezz, imma mhux kulħadd, għax anke ommi stess, li m’għandi ebda’ dubju mill-imħabba kbira tagħha lejja, mhux darba jew tnejn kienet użatha magħna stess.
Tony u jiena minn dejjem ħabbejna lil xulxin, u minn dejjem ridna li nkunu ta’ xulxin għal dejjem. Kemm jiena u kemm Tony konna naħdmu. Ma kellniex xi paga kbira, imma lanqas kienet waħda ħażina. Xtrajna flimkien appartament ħelu ħafna, mhux fir-raħal tagħna u bdejna nħejjuh biex meta jkun lest niżżewġu. Għidt xrajna, insomma, iddejjinna mal-bank, imma llum kulħadd hekk. Tawna 30 sena biex inħallsuħ. Jekk kollox imur sewwa, inkunu kważi wasalna għall-pensjoni meta nagħmlu l-aħħar pagament.
Id-dar kienet għadha vojta imma ridna niżżewġu għax l-għoxrin konna ilna li għalaqnihom. Anke ħsibna biex nagħmlu l-kors ta’ Kana għax ridna niżżewġu fil-Knisja, imma ma stajniex. La jiena u lanqas hu ma konna qaddisin, imma l-quddies tal-Ħadd kważi dejjem morna, u mhux darba jew tnejn tlajlna nqerru fil-knisja ta’ San Franġisk il-Belt. Ma kellna ebda impediment ħlief wieħed – il-misħuta flus. Meta bdejna nduru biex niġbru l-kwotazzjonijiet għat-tieġ, mal-ewwel jum bdew il-problemi. Kif stajna nofqu dawn l-eluf kollha meta kellna dak id-dejn kollu fuq dar li kienet għadha kważi vojta?
Fl-aħħar qtajnieha li mmorru noqgħodu flimkien bil-ħsieb li xi darba niżżewġu. Imma aktar ma beda jgħaddi żmien, il-possibiltà ta’ żwieġ bdiet issir aktar remota. Il-Bambin biss jaf kemm kont nibki waħdi! Kemm drabi tlabt lill-Madonna ssibilna soluzzjoni! Imma xorta waħda ma ridtx nofoq dawn l-eluf għal ftit sigħat. U mhux veru, meta jgħidu li tista’ tagħmel xi ħaġa sempliċi bi ftit flus. Mhux veru! La sħabek u lanqas niesek ma jħallukx. Li tnejn ipoġġu llum saret aktar aċċettata mis-soċjetà milli tnejn jiżżewġu b’ċeremonja u festin sempliċi. Sirna ilsiera tas-soċjetà u d-drawwiet li daħħlu biex jiżdied il-kummerċ. Naf minn sħabi li nefaq paga ta’ sena sħiħa għat-tieġ. U dan la jiena u lanqas Tony ma konna lesti nagħmluh.
Jum wieħed, ftit wara li wasalna lura mix-xogħol ħabbat il-bieb. Kieku ndunajt qabel minn kien dak li ħabbat ma kontx niftaħ. Kien qassis li ġie jbierek, Stħajna ndaħħluh. Dar vojta minn kollox! Lanqas bieb tal-kamra tal-banju kien għad ma kellna. Kien qassis ftit anzjan, li ma kontx nafu, imma hu bħal intebaħ mill-ewwel li konna mbarazzati. Ra l-kikkri bit-tè fuq il-mejda, “Għadkom ġejjin mix-xogħol?” staqsiena. “Tieħu ftit tè magħna?”, weġibtu jiena.
Minn dak il-ħin ma bbastax jitlaq. Bħal donnu nesa’ kemm kien fadallu familji oħra warajna. “Mnejn intom? Intom mir-raħal? Ilkom xejn li ġejtu toqgħodu hawn? Ilkom miżzewwġin?” Fl-aħħar kelli ngħidlu. Ħarist f’għajnejn Tony, li kien fuq in-naħa l-oħra tal-mejda, u wara b’għajnejja baxxa għidtlu, “Għax ħa ngħidlek, Father, aħna m’aħniex miżżewġin. Riddna niżżewġu, imma ma nistgħux!” Dak li ntqal dakinhar għadu rekordjat f’moħħi kelma b’kelma.
“Għaliex binti, hemm x’impediment?” staqsa.
“Il-flus, Father! Il-misħuta flus!”
“Il-flus, mhumiex impediment għaż-żwieġ”, weġibni.
“Jekk ikollok minnhom, mhumiex”, għidtlu.
“Lanqas jekk ma jkollokx”, interrompa hu.
“Father, tidher li qatt ma żżewwiġt int”, irrispondejtu fil-pront.
Sa dak il-ħin, Tony kien għadu ma qalx kelma. Imma dak il-ħin qabeż u qalli, “Mhux hekk, Ruth! Mhux hekk”. Imbagħad dar fuq il-qassis u qallu, “Skużha, Father.”
“Ta xhiex, ibni? Għax qalet il-verità? U bi tbissima qalilna, veru li jiena qatt ma żżewwiġt, imma xi ftit esperjenza ta’ dan għandi.”
Dak il-ħin qam, bħal intebaħ li kien fadallu fejn imur. “Jimporta nerġa niġi s’għandkom ħalli nitkellmu ftit xi darba oħra biex ma nħalli lil ħadd jistenna?”
Wara dakinhar iltqajna diversi drabi. Sar jafna u sirna nafuh. Fissrilna kif it-tieġ mhux iż-żwieġ. Ta’ l-ewwel idum ftit sigħat, imma l-ieħor irid jibqa tul ħajja sħiħa. It-tieġ m’għandu qatt ikun impediment għaż-żwieġ. It-tieġ m’għandu qatt ikun mogħti importanza aktar miż-żwieġ. Illum is-soċjetà tgħidilna bil-maqlub, imma dak li qed jiġri fil-familji llum juri li s-soċjetà m’għandhiex raġun. Meta se nibdew nehduha kontra dan il-kurrent li qed ikaxkarna l-baħar?
Tliet xhur wara, dan l-istess qassis żewwiġġna f’kappella ċkejkna, f’ċerimonja privata. Magħna kien hemm il-ġenituri, ħutna, u erba’ ħbieb tal-qalba. Kienet ċerimonja sempliċi u b’festin żgħir li għamilna wara fid-dar stess tagħna. Il-fatt li d-dar kienet għadha kważi vojta, dakinhar xejn ma dejjaqna, għax min kien hemm ġie biex jifraħ magħna u mhux biex jissindikana u jgħid fuqna. Kollox ħejjejna aħna stess, l-aktar il-ġenituri tagħna. Imma l-ferh kbir li ħassejna dakinhar diffiċli niddeskrivih.
Illum ħassejt li għandi nikteb għax il-paċi kbira li saltnet f’qalbna u bejnietha minn dak iż-żmien trid tgħaddi minnha biex tifhimha. Fil-verità din l-ittra ilha żmien f’moħħi, imma llum ridt niktibha, għax fi ftit ġimgħat oħra, meta tasal it-tarbija li l-Mulej għoġbu jafda lili u lil żewġi, naf li se jkolli ħafna anqas ħin milli għandi llum.
Ridt naqsam din l-esperjenza tagħna mal-qarrejja tiegħek għax naf li hemm barra hemm ħafna oħrajn li bħalna jibqgħu ma jiżżewġux minħabba l-ispeżż tat-tieġ. Illum irrid ngħid lilhom dak li darba qalu lili; it-tieġ mhux iż-żwieġ. Ta’ l-ewwel jgħaddi fi ftit sigħat. L-ieħor irid jibqa’ għall-ħajja kollha. Tinvestux fluskom u l-imħabba tagħkom fid-duħħan!
Ridt ngħid ukoll kelma lis-saċerdoti. Hemm barra hemm ħafna li bħali ma jiżżewġux bil-Knisja għal raġunijiet banali. Oħorġu fittxuhom u sibuhom, kif darba dak il-qassis twajjeb fittex u sab lilna. Nassigurakom li wara Alla, u l-Verġni imbierka, l-hena li għandna f’qalbna llum nafuh lilu.
Skużani li ktibt fit-tul, imma napprezza jekk tista’ tippublika din l-ittra. Lili swietli sforz kbir, imma ġiet minn qalbi.
Ruth u żewġi Tony.
.
Jisimni Ruth. Żewġi jismu Tony. Minn sentejn u nofs ilu ‘l hawn sirt nifraħ u nħossni kburija meta nuża din il-kelma – żewġi. Ilna ngħixu flimkien kważi ħames snin, imma huwa biss f’dawn l-aħħar sentejn u nofs, li bdejt insejjaħlu żewġi. Qabel kont ngħid li kien il-partner li ngħix miegħu. In-nies kienu jgħidu li aħna poġġuti. Tant tweġġani din il-kelma! Naf li hemm min kien jgħidhielna b’disprezz, imma mhux kulħadd, għax anke ommi stess, li m’għandi ebda’ dubju mill-imħabba kbira tagħha lejja, mhux darba jew tnejn kienet użatha magħna stess.
Tony u jiena minn dejjem ħabbejna lil xulxin, u minn dejjem ridna li nkunu ta’ xulxin għal dejjem. Kemm jiena u kemm Tony konna naħdmu. Ma kellniex xi paga kbira, imma lanqas kienet waħda ħażina. Xtrajna flimkien appartament ħelu ħafna, mhux fir-raħal tagħna u bdejna nħejjuh biex meta jkun lest niżżewġu. Għidt xrajna, insomma, iddejjinna mal-bank, imma llum kulħadd hekk. Tawna 30 sena biex inħallsuħ. Jekk kollox imur sewwa, inkunu kważi wasalna għall-pensjoni meta nagħmlu l-aħħar pagament.
Id-dar kienet għadha vojta imma ridna niżżewġu għax l-għoxrin konna ilna li għalaqnihom. Anke ħsibna biex nagħmlu l-kors ta’ Kana għax ridna niżżewġu fil-Knisja, imma ma stajniex. La jiena u lanqas hu ma konna qaddisin, imma l-quddies tal-Ħadd kważi dejjem morna, u mhux darba jew tnejn tlajlna nqerru fil-knisja ta’ San Franġisk il-Belt. Ma kellna ebda impediment ħlief wieħed – il-misħuta flus. Meta bdejna nduru biex niġbru l-kwotazzjonijiet għat-tieġ, mal-ewwel jum bdew il-problemi. Kif stajna nofqu dawn l-eluf kollha meta kellna dak id-dejn kollu fuq dar li kienet għadha kważi vojta?
Fl-aħħar qtajnieha li mmorru noqgħodu flimkien bil-ħsieb li xi darba niżżewġu. Imma aktar ma beda jgħaddi żmien, il-possibiltà ta’ żwieġ bdiet issir aktar remota. Il-Bambin biss jaf kemm kont nibki waħdi! Kemm drabi tlabt lill-Madonna ssibilna soluzzjoni! Imma xorta waħda ma ridtx nofoq dawn l-eluf għal ftit sigħat. U mhux veru, meta jgħidu li tista’ tagħmel xi ħaġa sempliċi bi ftit flus. Mhux veru! La sħabek u lanqas niesek ma jħallukx. Li tnejn ipoġġu llum saret aktar aċċettata mis-soċjetà milli tnejn jiżżewġu b’ċeremonja u festin sempliċi. Sirna ilsiera tas-soċjetà u d-drawwiet li daħħlu biex jiżdied il-kummerċ. Naf minn sħabi li nefaq paga ta’ sena sħiħa għat-tieġ. U dan la jiena u lanqas Tony ma konna lesti nagħmluh.
Jum wieħed, ftit wara li wasalna lura mix-xogħol ħabbat il-bieb. Kieku ndunajt qabel minn kien dak li ħabbat ma kontx niftaħ. Kien qassis li ġie jbierek, Stħajna ndaħħluh. Dar vojta minn kollox! Lanqas bieb tal-kamra tal-banju kien għad ma kellna. Kien qassis ftit anzjan, li ma kontx nafu, imma hu bħal intebaħ mill-ewwel li konna mbarazzati. Ra l-kikkri bit-tè fuq il-mejda, “Għadkom ġejjin mix-xogħol?” staqsiena. “Tieħu ftit tè magħna?”, weġibtu jiena.
Minn dak il-ħin ma bbastax jitlaq. Bħal donnu nesa’ kemm kien fadallu familji oħra warajna. “Mnejn intom? Intom mir-raħal? Ilkom xejn li ġejtu toqgħodu hawn? Ilkom miżzewwġin?” Fl-aħħar kelli ngħidlu. Ħarist f’għajnejn Tony, li kien fuq in-naħa l-oħra tal-mejda, u wara b’għajnejja baxxa għidtlu, “Għax ħa ngħidlek, Father, aħna m’aħniex miżżewġin. Riddna niżżewġu, imma ma nistgħux!” Dak li ntqal dakinhar għadu rekordjat f’moħħi kelma b’kelma.
“Għaliex binti, hemm x’impediment?” staqsa.
“Il-flus, Father! Il-misħuta flus!”
“Il-flus, mhumiex impediment għaż-żwieġ”, weġibni.
“Jekk ikollok minnhom, mhumiex”, għidtlu.
“Lanqas jekk ma jkollokx”, interrompa hu.
“Father, tidher li qatt ma żżewwiġt int”, irrispondejtu fil-pront.
Sa dak il-ħin, Tony kien għadu ma qalx kelma. Imma dak il-ħin qabeż u qalli, “Mhux hekk, Ruth! Mhux hekk”. Imbagħad dar fuq il-qassis u qallu, “Skużha, Father.”
“Ta xhiex, ibni? Għax qalet il-verità? U bi tbissima qalilna, veru li jiena qatt ma żżewwiġt, imma xi ftit esperjenza ta’ dan għandi.”
Dak il-ħin qam, bħal intebaħ li kien fadallu fejn imur. “Jimporta nerġa niġi s’għandkom ħalli nitkellmu ftit xi darba oħra biex ma nħalli lil ħadd jistenna?”
Wara dakinhar iltqajna diversi drabi. Sar jafna u sirna nafuh. Fissrilna kif it-tieġ mhux iż-żwieġ. Ta’ l-ewwel idum ftit sigħat, imma l-ieħor irid jibqa tul ħajja sħiħa. It-tieġ m’għandu qatt ikun impediment għaż-żwieġ. It-tieġ m’għandu qatt ikun mogħti importanza aktar miż-żwieġ. Illum is-soċjetà tgħidilna bil-maqlub, imma dak li qed jiġri fil-familji llum juri li s-soċjetà m’għandhiex raġun. Meta se nibdew nehduha kontra dan il-kurrent li qed ikaxkarna l-baħar?
Tliet xhur wara, dan l-istess qassis żewwiġġna f’kappella ċkejkna, f’ċerimonja privata. Magħna kien hemm il-ġenituri, ħutna, u erba’ ħbieb tal-qalba. Kienet ċerimonja sempliċi u b’festin żgħir li għamilna wara fid-dar stess tagħna. Il-fatt li d-dar kienet għadha kważi vojta, dakinhar xejn ma dejjaqna, għax min kien hemm ġie biex jifraħ magħna u mhux biex jissindikana u jgħid fuqna. Kollox ħejjejna aħna stess, l-aktar il-ġenituri tagħna. Imma l-ferh kbir li ħassejna dakinhar diffiċli niddeskrivih.
Illum ħassejt li għandi nikteb għax il-paċi kbira li saltnet f’qalbna u bejnietha minn dak iż-żmien trid tgħaddi minnha biex tifhimha. Fil-verità din l-ittra ilha żmien f’moħħi, imma llum ridt niktibha, għax fi ftit ġimgħat oħra, meta tasal it-tarbija li l-Mulej għoġbu jafda lili u lil żewġi, naf li se jkolli ħafna anqas ħin milli għandi llum.
Ridt naqsam din l-esperjenza tagħna mal-qarrejja tiegħek għax naf li hemm barra hemm ħafna oħrajn li bħalna jibqgħu ma jiżżewġux minħabba l-ispeżż tat-tieġ. Illum irrid ngħid lilhom dak li darba qalu lili; it-tieġ mhux iż-żwieġ. Ta’ l-ewwel jgħaddi fi ftit sigħat. L-ieħor irid jibqa’ għall-ħajja kollha. Tinvestux fluskom u l-imħabba tagħkom fid-duħħan!
Ridt ngħid ukoll kelma lis-saċerdoti. Hemm barra hemm ħafna li bħali ma jiżżewġux bil-Knisja għal raġunijiet banali. Oħorġu fittxuhom u sibuhom, kif darba dak il-qassis twajjeb fittex u sab lilna. Nassigurakom li wara Alla, u l-Verġni imbierka, l-hena li għandna f’qalbna llum nafuh lilu.
Skużani li ktibt fit-tul, imma napprezza jekk tista’ tippublika din l-ittra. Lili swietli sforz kbir, imma ġiet minn qalbi.
Ruth u żewġi Tony.
.